Türkiye yumurta endüstrisinin dünyadaki rekabet gücünü artırmayı amaç edindik.

YÜSAD Yönetim Kurulu Başkanı Metin Akman:
Bu yılın başında kurulan YÜSAD (Yumurta Üreticileri Ürünleri Sanayicileri Derneği) sektör paydaşlarını bir çatı altında toplayan bir sivil toplum kuruluşu oldu. YÜSAD Başkanı Metin Akman ile gerçekleştirdiğimiz röportajda düşüncelerini aldık.

 

Yumurta Üreticileri Ürünleri Sanayicileri Derneği (YÜSAD) adında bir dernek kurdunuz. YÜSAD’ın amaç ve hedeflerinden bahseder misiniz? Hangi ihtiyaçlara karşılık verecektir?
Yumurta Üreticileri, Ürünleri ve Sanayicileri Derneği (YÜSAD)’ni yumurta endüstrisindeki tüm paydaşları buluşturan ilk dernek olarak 16 Ocak 2020 tarihinde Ankara’da kurduk. YÜSAD, Uluslararası Yumurta Komisyonu’nun (IEC) yapısından esinlenerek, tüm paydaşları kapsayan, katılımcı, şeffaf, hesap verilebilir, duyarlı ve iyi yönetişim ilkelerini benimseyen bir anlayışla, Türkiye
yumurta endüstrisinin dünyadaki rekabet gücünü artırmayı ve sürdürülebilirliğini sağlamayı amaç edinmiş bir sivil toplum kuruluşudur.

Gıda güvenliği ve güvenilirliği ile ülke ekonomisine katkıda bulunmak, yumurta üreticilerini (tavuk, bıldırcın ve diğer kanatlı yumurtaları), damızlıkçıları, pastörize likit yumurta ve ileri işlenmiş yumurta ürünleri sanayicilerini, yumurta sektörüne girdi sağlayan tedarikçileri, yumurta sektörüne katkı sunan akademisyenleri ve yumurta ürünleri kullanıcılarını kısacası yumurta sektöründe değer zincirindeki tüm paydaşları ortak hedefler etrafında toplamak amacıyla kurduk. YÜSAD olarak Türkiye Cumhuriyeti’ne ve yumurta endüstrisine sürdürülebilir faydalar sağlamayı temenni ediyor ve hedefliyoruz.
YÜSAD tüm çalışmalarını, yumurta endüstrisindeki küresel gelişmeleri yakından takip ederek Türkiye yumurta sektörünün geleceğini ortak akılla şekillendirmeye ve sürdürülebilirliğini sağlamaya adayacak, kamu ve STK’larla koordinasyon ve dayanışma içinde ülkemizin ve sektörümüzün yararına çalışacaktır. Bu bağlamda YÜSAD’ın başlıca hedefleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• Yumurta endüstrisinin tüm paydaşlarının yararını gözeterek; endüstrinin sorunlarını tespit etmek, politika geliştirmek ve mevzuat önerisinde bulunmak, çözüm üretmek,
• Uluslararası pazarlama standartlarına uyulmasını teşvik etmek, uluslararası ticaret sorunlarını incelemek ve çözüm üretmek,
• Tüketici eğilimlerini merkeze alarak, yumurta ve ürünlerinin tüketiminin artırılmasına yönelik kampanyalar düzenlemek ve bunun için; sağlıklı hayvanlardan güvenilir yumurta ve yumurta ürünleri üretilmesine katkı sunmak, tavuk refahının iyileştirmesini teşvik etmek, bilgi kirliliği ile mücadele etmek,
• BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, döngüsel ekonomi, çevre sorunları ve gıda enflasyonunu gözeten bir yaklaşımla; imha edilmesi gereken yumurta ve yumurta ürünlerinin diğer sanayilerde kullanımını sağlamak, tavuk dışkılarının değerlendirilmesine dönük projeler geliştirmek, pastörize sıvı yumurta (PSY) kabuk atıklarını değerlendirmek,
• Yumurta ve yumurta ürünlerine dair istatistikleri ve pazar bilgilerini derlemek ve bu bilgileri paylaşmak,
• Yumurta endüstrisini yurt içi ve yurt dışı platformlarda temsil etmek ve uluslararası kuruluşlar ile iletişim ve iş birliği kurmak.
  Tüzüğümüzde amaçlarımızdan ve faaliyet alanlarımızdan detaylı bir şekilde bahsediyoruz.
  Arzu edenler www.yusad.org.tr web sitemizi ziyaret ederek tüzüğümüzü inceleyebilirler.

“Dünya sıralamasında ilk 10’a girmeye çalışan yumurta endüstrisinin uluslararası ilişkilerinde rol almaya çalışacağız”

Gelecekte ne gibi etkinliklere imza atacaktır bu konuda projeler var mıdır? Arz talep esnekliği ve mevzuat ilişkisinden bahseder misiniz?
Yumurta endüstrisi her ülkede çeşitli evrelerden geçerek evrimini tamamlar ve gelişimini sürdürür. Türkiye’de damızlık üretimi, yumurta ve kafes üretimi, paketleme malzemeleri, tasnif gibi konularda önemli aşamalar kaydedilmiştir. Ancak gerek mevzuatın yetersiz oluşu gerekse teşvik ve destekleme mekanizmalarının katma değerli yumurta ürünlerini yeteri kadar desteklememesi dolayısıyla, yumurta endüstrisi gerekli atılımları yapmakta zorlanmakta ve arz talep esnekliğini sağlayamamaktadır. Bunun sonucunda da yumurta üreticileri çok sert fiyat dalgalanmalarına maruz kalmakta ve zorlanmaktadır.

Bu piyasa aksaklıklarını minimuma indirmek için YÜSAD olarak, gelişmiş yumurta pazarlarını inceliyor, gerektiğinde iyi örnekleri alıyor ve Türkiye de ne yapmalıyız konusunda dersimizi çalışıyoruz.

COVID-19 sürecinde yumurta sektörü hem iç piyasada hem de ihracat konularında nasıl etkilenmiştir?
Yukarıda saydığımız amaçlar doğrultusunda da yapacağımız etkinler ve projeler için bir önceliklendirme içindeyiz, Covid 19 süreci de kaçınılmaz olarak planlarımızı şekillendiriyor.

İlk önceliğimiz mevzuat konusunda yapılması gerekenler, dikey Kodeks te yumurta ürünleri için yönetmeliğin çıkarılması büyük önem arz ediyor. Regulasyon olmadan piyasanın şekillenmesi mümkün gözükmüyor, haksız rekabet ortamını ortadan kaldırmamız gerekiyor. Yumurta Tozu, Lizozim, Haşlanmış Yumurta gibi katma değerli ürünlerin üretimi ve uzak mesafelere ihracatının sağlanabilmesi iyi bir mevzuat ile mümkün olabilir. Piyasa gelişir, mevzuttta piyasalara paralel kendini yeniler.

İkinci önceliğimiz Covid süresi ve gıda güvenliği için yumurta ve yumurta ürünlerinde alınması gereken önlemlerin müzakere edildiği bir ortam yaratmak, kamu ve diğer STK lar ile tüketici güveninin sağlanması için gerekli zeminin oluşmasını sağlamak.

Son olarak uluslararası organizasyonlarla işbirliği içinde olacağız. Dünya sıralamasında ilk 10’a girmeye çalışan yumurta endüstrisinin uluslararası ilişkilerinde rol almaya çalışacağız.

COVİD süreci tedarik zincirini daha tedirgin ve dağınık hale getirdi. Hammaddeye ulaşım, uluslararası finansman, covid in etkisiyle işlem maliyetini arttırdı. Talep kısmında da benzer dalgalanmalar mevcut. Öngörülebilirlik azaldı. Herkes gibi yumurta üretimi ve tedarik zincirinde de çok kısa dönemli planlar yapabiliyoruz, başımızı günlük operasyondan kaldırıp
geleceğe ufuklara bakamıyoruz. Tarihi bir dönemden geçiyoruz, bugünleri gelecekte çok hatırlayacağız, yad edeceğiz ve konuşacağız diye düşünüyorum.

Bugünlerin de tadını çıkaralım. Hayat kısa gelip geçiyor. Ama unutmayalım, ‘tat’ deyince akla hep tatlılar geliyor.
Bunun acısı da var, ekşisi de. Şimdilik covid ekşi bir tat veriyor, inşallah daha acısını görmeyiz.